Laparoskopi, i?lemin k???k kesilerden yap?ld???, ameliyat sonras?nda iyile?me s?recinin ?ok daha h?zl? oldu?u bir cerrahi y?ntem. Son y?llarda bu alandaki teknolojinin geli?mesiyle ?ok daha yayg?n olarak kullan?lan laparoskopik cerrahi, ?ocuklarda da tercih ediliyor.

T?bbi teknolojinin geli?imi, minimal invazif cerrahi ad? verilen cerrahi i?lemin, k???k kesilerle ve g?rece daha az kanamal? olarak ger?ekle?tirildi?i tekniklerin de geli?mesini sa?lad?. Bu tekniklerden biri de laparoskopik ya da video endoskopik cerrahi. Bozzini taraf?ndan 1805 y?l?nda ger?ekle?tirildi?i bildirilen ilk sistoskopiden bu yana 150 y?ld?r endoskopik cerrahi, uygulama alan?n? gittik?e geni?letti.

?lk kez `50`li y?llarda kad?n do?um uzmanlar?n?n tan?sal ama?l? olarak kullanmaya ba?lad??? modern laparoskopi y?ntemi, bu tekni?i uygulayan deneyimli cerrahlar?n yeti?mesi sonucu giderek daha yayg?n olarak kullan?lmaya ba?land?. 15 y?l ?ncesinde ?ok s?n?rl? ve basit operasyonlar veya sadece tan? amac?yla bu teknik kullan?l?rken, g?n?m?zde kanser ameliyatlar? gibi pek ?ok zor operasyonlar da yap?labiliyor. ?zellikle son 20 y?ldan bu yana hemen her cerrahi bran?ta kullan?labiliyor. Giri?im s?ras?nda kullan?lan aletlerin boyutlar?n?n k???lt?lmesi ve g?r?nt? kalitesinin artmas? sayesinde art?k ?ocuklarda da laparoskopik cerrahi y?ntemler ameliyatlarda artan oranda tercih ediliyor.

Laparoskopik cerrahiyi "anahtar deli?i cerrahisi" olarak tan?mlayan Prof. Dr. Haluk G?ven?, ?u bilgileri veriyor: "Video endoskopik cerrahi, ciltte yap?lan k???k kesilerden v?cut bo?luklar? i?erisine ilerletilen aletler yard?m? ile ger?ekle?tirilen cerrahi i?lemdir. Kar?nda ya da g???s bo?lu?unda b?y?k kesiler yapmadan hasta organlar? kamera arac?l??? ile g?r?nt?leyip, birka? ince aletle ameliyat yapmak m?mk?nd?r. Y?ntem, safra kesesi, mide, dalak, b?brek, b?brek?st? bezi, f?t?klar, ince ve kal?n barsak ameliyatlar?nda, g???s bo?lu?unda yap?lan giri?imlerde yayg?n olarak kullan?lmaktad?r. Temel olarak denilebilir ki, kamera sokabilece?iniz bir bo?luk olu?turabiliyorsan?z bu ameliyat y?ntemini kullanabilirsiniz. Ameliyat kar?nda yap?l?yorsa laparoskopik, g???s bo?lu?unda ise torakoskopik, eklemlerde ise artroskopik vs. olarak adland?r?l?r."

?ST?NL?KLER? NELER?
Prof. Dr. G?ven?, laparoskopik cerrahide v?cutta ?ok k???k kesiler yap?ld??? i?in, ameliyat sonras? daha az a?r?, daha az hastanede yat?? s?resi ve daha h?zl? iyile?me, g?nl?k ya?ama daha erken d?nme gibi avantajlar? oldu?unu s?yl?yor. Ayr?ca, kesiler k???k oldu?u i?in ameliyat sonras? cilt enfeksiyonu riski de azal?yor.

?ocuklar?n a?r?ya daha duyarl? olduklar?n? ve bu nedenle ?ocuklarda laparoskopik cerrahinin daha da ?nem kazand???n? ifade eden Prof. Dr. Haluk G?ven?, "Ameliyat sonras? hastadaki de?i?iklikler, kesinin boyu, derinli?i, kesinin etraf?ndaki dokulara ameliyat s?ras?nda nas?l davran?ld??? ile ilgilidir. Mesela kilolu insanlarda g?r?nt?y? sa?lamak i?in geni?letme aletleri kullan?rs?n?z. Bunlar dokuda bir zedelenme ve ?dem yapar. Ameliyat sonras? hasta ameliyat edildi?i organdan de?il, kesisinden dolay? s?k?nt? duymaya ba?lar. ?ks?r?rken yaras? a?r?d??? i?in ?ks?rmek istemez. Bu duruma ba?l? olarak akci?er problemleri ortaya ??kar. G???s bo?lu?undan ameliyat etti?inizde, g???s kafesini a??yorsunuz, ?ok ciddi bir a?r?d?r o. Nefes alma hareketlerinde bile a?r?d??? i?in hasta nefes almas?n? da, ?ks?r???n? de bask?lar, bu s?re?te ek sorunlar ortaya ??kar" diyor.

Yap?lan deneysel ve klinik ara?t?rmalara g?re, a??k cerrahide yap?lan belirli bir b?y?kl?kten daha uzun kesilerde v?cudun travmaya kar?? artan oranda bir metabolik yan?t geli?tirdi?ini a??klayan Prof. Dr. G?ven?, "??nk? kesmek bir travmad?r. Bu a?r?lar v?cudun kendini savunabilmesi i?in gerekli olan a?r?lard?r. Bu a?r?l? uyarana kar?? v?cutta bir tak?m hormonlar ve bir seri proteinler salg?lan?r. V?cudun travmaya cevab? ne kadar b?y?k olursa hastan?n da iyile?mesi, o kadar uzun oluyor. Ama k???k kesiler yapt???n?zda bunu ya?am?yorsunuz" diyor.

?LK YAPANLARDAN B?R?
Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopik cerrahi y?ntemini ?ocuk cerrahisinde T?rkiye`de ba?latan ve halen bu alanda say?lar? ?ok az olan cerrahlardan biri. ?lk laparoskopik giri?imlere, ?stanbul Bezm-i Alem Valide Sultan Vak?f Gureba Hastanesi, ?ocuk Cerrahisi Klini?i`nde ?al???rken ba?layan ve yakla??k 10 y?l s?reyle Kocaeli ?niversitesi T?p Fak?ltesi, ?ocuk Cerrahisi Anabilim Dal?`nda devam eden Prof. Dr. G?ven?, ?u anda ?al??malar?n? ?zel sa?l?k sekt?r?nde s?rd?r?yor. Baz? merkezlerde gelinen noktada, art?k anne karn?ndaki cenine bile kameral? ameliyatlarla m?dahale edilebildi?ini s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, "Bu tamamen teknik geli?imle ilgili. ?u anda 2 mm`lik kameralar kullan?l?yor. 2 mm demek ?ok k???k bir kesi demek. 10 mm`lik bir kesiyi bile bebeklerde b?y?k kabul ederiz. ??nk? f?t??? 1-1.5 cm`lik bir delikten tamir edebilirsiniz. Bu alandaki geli?im halen s?r?yor. `70`li y?llardan bu yana aletler ?ok de?i?ti ve geli?ti. ?imdi i?in i?ine bir de robotlar? soktular. Ameliyatta kullan?lan robotlar asistan?n elinin titremesi, yeterli uzakl?ktan tutamamas? gibi teknik olumsuzluklar? ortadan kald?r?yor. Robotlarla ?ok ince hareketleri yapabiliyorsunuz, eliniz olmas? gerekenden daha sert davrand???nda alet onu so?uruyor ve daha yumu?ak bir hale getirebiliyor. Torakoskopi ile by-pass yap?l?yor. ?rne?in, robot kollar arac?l??? ile ?al??an kalpte ameliyat yap?l?yor" diye konu?uyor.

HANG? DURUMLARDA KULLANILIYOR?
Laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki en s?k kullan?m alanlar?ndan birinin "inmemi? testis cerrahisi" oldu?unu s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, "Testis bazen hi? inmez, kanalda da ele gelmez, kar?n bo?lu?unda bir yerdedir. Bu ameliyatlar art?k g?n?m?zde standart olarak laparoskopik y?ntemle yap?lmal?d?r. G?bekten g?nderdi?iniz bir kamera ile testisin yerini buluyorsunuz. Hem ameliyat s?resi k?sal?yor, hem de geni? bir yara a?maktan kurtuluyorsunuz" diyor.

Prof. Dr. G?ven?, laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki di?er kullan?m alanlar?n? ??yle s?ral?yor: "Yenido?an ve ?ocuk cerrahisini gerektiren b?t?n durumlarda kullan?labiliyor. ?rne?in, yemek borusu t?kal?, barsaklar?, makat? t?kal?, g???s deformitesi, g???ste kisti olan ?ocuklar?n tedavisinde uygun olan durumlarda a??k cerrahinin yerine tercih edilebiliyor. Ayr?ca b?t?n travmalarda, ?ocuklar?n solid t?m?rlerinde; akut kar?n tablosunda, bu tablo i?inde en ba?ta apandisit olmak ?zere, parazitler, ta?lar, barsak d???mlenmelerinde kullan?labiliyor. ?imdi, b?brek hastal?klar?nda da kullan?l?yor. Mide ameliyatlar? da yap?l?yor. Eri?kinlerde oldu?u gibi ?ocuklarda da anti refl? ameliyat? endoskopik y?ntemle yap?labiliyor."
ASM`de ?ocuklarda kas?k f?t??? ameliyatlar?nda yap?lan laparoskopik yakla??m sayesinde, ?ocuklar?n ikinci kez ameliyat masas?na yatmaktan kurtuldu?unu belirten Prof. Dr. G?ven?, giri?imi ??yle anlat?yor: "Tek tarafl? f?t?kla gelen ?ocuklarda ?ift tarafl? f?t?k olma olas?l??? vard?r. Di?er f?t?k kar?? tarafta gizlidir. Baz? ?ocuklarda bir taraf? onar?rs?n?z, iki ay sonra bu sefer kar?? taraftan f?t?k ??kar. Onun ?zerine ikinci anestezi, ikinci ameliyat gerekir. N?ksten de?il, ikinci bir f?t?k ve bunun i?in gereken ikinci bir ameliyattan s?z ediyorum. Biz burada f?t?k olan taraf?n kesisinin i?inden kameray? i?eri yolluyoruz, i?eride a??kl?k var m? diye bak?yoruz, varsa ayn? seansta onar?yoruz, o zaman ikinci bir turda ameliyat gere?ini ortadan kald?r?yoruz."

BEL?RL? MERKEZLERLE SINIRLI
?e?itli d?nemlerde ?srail, Amerika, Avustralya, ?ngiltere, Hollanda`daki ?ocuk cerrahisi kliniklerinde bulunarak, endoskopik cerrahinin d?nyadaki uygulay?c?lar? ile birlikte ?al??malar yapan Prof. Dr. Haluk G?ven?, T?rkiye`de ?zellikle ?ocuklarda laparoskopik cerrahinin, ?e?itli nedenlerden dolay? ?ok da ilerlemedi?ini, uygulaman?n belirli merkezlerle s?n?rl? kald???n? s?yl?yor. Hastaya iyi anlat?ld??? takdirde, hastan?n laparoskopiyi tercih etti?ini s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, ??yle konu?uyor: "Ameliyat? a??k m? yoksa kapal? m? yapaca??m?za ailelerle birlikte ortak karar veriyoruz. Baz? ?ocuklarda kapal? de?il a??k ameliyat yapmak gerekir. Kald? ki, b?t?n bu ameliyatlarda kapal? girip, a??k devam etmek zorunda kalabilirsiniz. Bu kesinlikle cerrahi yakla??m?n bir yetersizli?i de?ildir. Kapal? ba?layan bir ameliyat? a???a ge?meyi gerektirecek durumlarda kapal? s?rd?rmeye ?al??mak, hem hastay? hem de cerrah? s?k?nt?ya sokabilir."

Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopi yap?lamayacak en ?nemli durumun, ?ocu?a daha ?nce cerrahi giri?im yap?l?p yap?lmad???n?n oldu?unu bildiriyor. Prof. Dr. G?ven?, "??nk? daha ?nce giri?im yap?lm?? bir g???s bo?lu?u, kar?n bo?lu?unda yap???kl?klar olu?tu?undan o noktalara emniyetle giremezsiniz. Bunun yan?nda ?ok a??r kanamal? hastalar, yayg?n kanser hastalar?nda da laparoskopiyi kullanm?yoruz" diyor.
Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki en yayg?n kullan?m alan?n?n inmemi? testis cerrahisi ve f?t?k ameliyatlar? oldu?unu s?yl?yor.

?OCUKLAR, A?RIYA DAHA DUYARLI. BU NEDENLE LAPAROSKOP?K CERRAH? ?OCUKLARDA DAHA B?Y?K ?NEM KAZANIYOR.

	Laparoskopik Cerrahi
	Laparoskopi, i?lemin k???k kesilerden yap?ld???, ameliyat sonras?nda iyile?me s?recinin ?ok daha h?zl? oldu?u bir cerrahi y?ntem. Son y?llarda bu alandaki teknolojinin geli?mesiyle ?ok daha yayg?n olarak kullan?lan laparoskopik cerrahi, ?ocuklarda da tercih ediliyor. T?bbi teknolojinin geli?imi, minimal invazif cerrahi ad? verilen cerrahi i?lemin, k???k kesilerle ve g?rece daha az kanamal? olarak ger?ekle?tirildi?i tekniklerin de geli?mesini sa?lad?. Bu tekniklerden biri de laparoskopik ya da video endoskopik cerrahi. Bozzini taraf?ndan 1805 y?l?nda ger?ekle?tirildi?i bildirilen ilk sistoskopiden bu yana 150 y?ld?r endoskopik cerrahi, uygulama alan?n? gittik?e geni?letti. ?lk kez `50`li y?llarda kad?n do?um uzmanlar?n?n tan?sal ama?l? olarak kullanmaya ba?lad??? modern laparoskopi y?ntemi, bu tekni?i uygulayan deneyimli cerrahlar?n yeti?mesi sonucu giderek daha yayg?n olarak kullan?lmaya ba?land?. 15 y?l ?ncesinde ?ok s?n?rl? ve basit operasyonlar veya sadece tan? amac?yla bu teknik kullan?l?rken, g?n?m?zde kanser ameliyatlar? gibi pek ?ok zor operasyonlar da yap?labiliyor. ?zellikle son 20 y?ldan bu yana hemen her cerrahi bran?ta kullan?labiliyor. Giri?im s?ras?nda kullan?lan aletlerin boyutlar?n?n k???lt?lmesi ve g?r?nt? kalitesinin artmas? sayesinde art?k ?ocuklarda da laparoskopik cerrahi y?ntemler ameliyatlarda artan oranda tercih ediliyor. Laparoskopik cerrahiyi "anahtar deli?i cerrahisi" olarak tan?mlayan Prof. Dr. Haluk G?ven?, ?u bilgileri veriyor: "Video endoskopik cerrahi, ciltte yap?lan k???k kesilerden v?cut bo?luklar? i?erisine ilerletilen aletler yard?m? ile ger?ekle?tirilen cerrahi i?lemdir. Kar?nda ya da g???s bo?lu?unda b?y?k kesiler yapmadan hasta organlar? kamera arac?l??? ile g?r?nt?leyip, birka? ince aletle ameliyat yapmak m?mk?nd?r. Y?ntem, safra kesesi, mide, dalak, b?brek, b?brek?st? bezi, f?t?klar, ince ve kal?n barsak ameliyatlar?nda, g???s bo?lu?unda yap?lan giri?imlerde yayg?n olarak kullan?lmaktad?r. Temel olarak denilebilir ki, kamera sokabilece?iniz bir bo?luk olu?turabiliyorsan?z bu ameliyat y?ntemini kullanabilirsiniz. Ameliyat kar?nda yap?l?yorsa laparoskopik, g???s bo?lu?unda ise torakoskopik, eklemlerde ise artroskopik vs. olarak adland?r?l?r." ?ST?NL?KLER? NELER? Prof. Dr. G?ven?, laparoskopik cerrahide v?cutta ?ok k???k kesiler yap?ld??? i?in, ameliyat sonras? daha az a?r?, daha az hastanede yat?? s?resi ve daha h?zl? iyile?me, g?nl?k ya?ama daha erken d?nme gibi avantajlar? oldu?unu s?yl?yor. Ayr?ca, kesiler k???k oldu?u i?in ameliyat sonras? cilt enfeksiyonu riski de azal?yor. ?ocuklar?n a?r?ya daha duyarl? olduklar?n? ve bu nedenle ?ocuklarda laparoskopik cerrahinin daha da ?nem kazand???n? ifade eden Prof. Dr. Haluk G?ven?, "Ameliyat sonras? hastadaki de?i?iklikler, kesinin boyu, derinli?i, kesinin etraf?ndaki dokulara ameliyat s?ras?nda nas?l davran?ld??? ile ilgilidir. Mesela kilolu insanlarda g?r?nt?y? sa?lamak i?in geni?letme aletleri kullan?rs?n?z. Bunlar dokuda bir zedelenme ve ?dem yapar. Ameliyat sonras? hasta ameliyat edildi?i organdan de?il, kesisinden dolay? s?k?nt? duymaya ba?lar. ?ks?r?rken yaras? a?r?d??? i?in ?ks?rmek istemez. Bu duruma ba?l? olarak akci?er problemleri ortaya ??kar. G???s bo?lu?undan ameliyat etti?inizde, g???s kafesini a??yorsunuz, ?ok ciddi bir a?r?d?r o. Nefes alma hareketlerinde bile a?r?d??? i?in hasta nefes almas?n? da, ?ks?r???n? de bask?lar, bu s?re?te ek sorunlar ortaya ??kar" diyor. Yap?lan deneysel ve klinik ara?t?rmalara g?re, a??k cerrahide yap?lan belirli bir b?y?kl?kten daha uzun kesilerde v?cudun travmaya kar?? artan oranda bir metabolik yan?t geli?tirdi?ini a??klayan Prof. Dr. G?ven?, "??nk? kesmek bir travmad?r. Bu a?r?lar v?cudun kendini savunabilmesi i?in gerekli olan a?r?lard?r. Bu a?r?l? uyarana kar?? v?cutta bir tak?m hormonlar ve bir seri proteinler salg?lan?r. V?cudun travmaya cevab? ne kadar b?y?k olursa hastan?n da iyile?mesi, o kadar uzun oluyor. Ama k???k kesiler yapt???n?zda bunu ya?am?yorsunuz" diyor. ?LK YAPANLARDAN B?R? Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopik cerrahi y?ntemini ?ocuk cerrahisinde T?rkiye`de ba?latan ve halen bu alanda say?lar? ?ok az olan cerrahlardan biri. ?lk laparoskopik giri?imlere, ?stanbul Bezm-i Alem Valide Sultan Vak?f Gureba Hastanesi, ?ocuk Cerrahisi Klini?i`nde ?al???rken ba?layan ve yakla??k 10 y?l s?reyle Kocaeli ?niversitesi T?p Fak?ltesi, ?ocuk Cerrahisi Anabilim Dal?`nda devam eden Prof. Dr. G?ven?, ?u anda ?al??malar?n? ?zel sa?l?k sekt?r?nde s?rd?r?yor. Baz? merkezlerde gelinen noktada, art?k anne karn?ndaki cenine bile kameral? ameliyatlarla m?dahale edilebildi?ini s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, "Bu tamamen teknik geli?imle ilgili. ?u anda 2 mm`lik kameralar kullan?l?yor. 2 mm demek ?ok k???k bir kesi demek. 10 mm`lik bir kesiyi bile bebeklerde b?y?k kabul ederiz. ??nk? f?t??? 1-1.5 cm`lik bir delikten tamir edebilirsiniz. Bu alandaki geli?im halen s?r?yor. `70`li y?llardan bu yana aletler ?ok de?i?ti ve geli?ti. ?imdi i?in i?ine bir de robotlar? soktular. Ameliyatta kullan?lan robotlar asistan?n elinin titremesi, yeterli uzakl?ktan tutamamas? gibi teknik olumsuzluklar? ortadan kald?r?yor. Robotlarla ?ok ince hareketleri yapabiliyorsunuz, eliniz olmas? gerekenden daha sert davrand???nda alet onu so?uruyor ve daha yumu?ak bir hale getirebiliyor. Torakoskopi ile by-pass yap?l?yor. ?rne?in, robot kollar arac?l??? ile ?al??an kalpte ameliyat yap?l?yor" diye konu?uyor. HANG? DURUMLARDA KULLANILIYOR? Laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki en s?k kullan?m alanlar?ndan birinin "inmemi? testis cerrahisi" oldu?unu s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, "Testis bazen hi? inmez, kanalda da ele gelmez, kar?n bo?lu?unda bir yerdedir. Bu ameliyatlar art?k g?n?m?zde standart olarak laparoskopik y?ntemle yap?lmal?d?r. G?bekten g?nderdi?iniz bir kamera ile testisin yerini buluyorsunuz. Hem ameliyat s?resi k?sal?yor, hem de geni? bir yara a?maktan kurtuluyorsunuz" diyor. Prof. Dr. G?ven?, laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki di?er kullan?m alanlar?n? ??yle s?ral?yor: "Yenido?an ve ?ocuk cerrahisini gerektiren b?t?n durumlarda kullan?labiliyor. ?rne?in, yemek borusu t?kal?, barsaklar?, makat? t?kal?, g???s deformitesi, g???ste kisti olan ?ocuklar?n tedavisinde uygun olan durumlarda a??k cerrahinin yerine tercih edilebiliyor. Ayr?ca b?t?n travmalarda, ?ocuklar?n solid t?m?rlerinde; akut kar?n tablosunda, bu tablo i?inde en ba?ta apandisit olmak ?zere, parazitler, ta?lar, barsak d???mlenmelerinde kullan?labiliyor. ?imdi, b?brek hastal?klar?nda da kullan?l?yor. Mide ameliyatlar? da yap?l?yor. Eri?kinlerde oldu?u gibi ?ocuklarda da anti refl? ameliyat? endoskopik y?ntemle yap?labiliyor." ASM`de ?ocuklarda kas?k f?t??? ameliyatlar?nda yap?lan laparoskopik yakla??m sayesinde, ?ocuklar?n ikinci kez ameliyat masas?na yatmaktan kurtuldu?unu belirten Prof. Dr. G?ven?, giri?imi ??yle anlat?yor: "Tek tarafl? f?t?kla gelen ?ocuklarda ?ift tarafl? f?t?k olma olas?l??? vard?r. Di?er f?t?k kar?? tarafta gizlidir. Baz? ?ocuklarda bir taraf? onar?rs?n?z, iki ay sonra bu sefer kar?? taraftan f?t?k ??kar. Onun ?zerine ikinci anestezi, ikinci ameliyat gerekir. N?ksten de?il, ikinci bir f?t?k ve bunun i?in gereken ikinci bir ameliyattan s?z ediyorum. Biz burada f?t?k olan taraf?n kesisinin i?inden kameray? i?eri yolluyoruz, i?eride a??kl?k var m? diye bak?yoruz, varsa ayn? seansta onar?yoruz, o zaman ikinci bir turda ameliyat gere?ini ortadan kald?r?yoruz." BEL?RL? MERKEZLERLE SINIRLI ?e?itli d?nemlerde ?srail, Amerika, Avustralya, ?ngiltere, Hollanda`daki ?ocuk cerrahisi kliniklerinde bulunarak, endoskopik cerrahinin d?nyadaki uygulay?c?lar? ile birlikte ?al??malar yapan Prof. Dr. Haluk G?ven?, T?rkiye`de ?zellikle ?ocuklarda laparoskopik cerrahinin, ?e?itli nedenlerden dolay? ?ok da ilerlemedi?ini, uygulaman?n belirli merkezlerle s?n?rl? kald???n? s?yl?yor. Hastaya iyi anlat?ld??? takdirde, hastan?n laparoskopiyi tercih etti?ini s?yleyen Prof. Dr. G?ven?, ??yle konu?uyor: "Ameliyat? a??k m? yoksa kapal? m? yapaca??m?za ailelerle birlikte ortak karar veriyoruz. Baz? ?ocuklarda kapal? de?il a??k ameliyat yapmak gerekir. Kald? ki, b?t?n bu ameliyatlarda kapal? girip, a??k devam etmek zorunda kalabilirsiniz. Bu kesinlikle cerrahi yakla??m?n bir yetersizli?i de?ildir. Kapal? ba?layan bir ameliyat? a???a ge?meyi gerektirecek durumlarda kapal? s?rd?rmeye ?al??mak, hem hastay? hem de cerrah? s?k?nt?ya sokabilir." Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopi yap?lamayacak en ?nemli durumun, ?ocu?a daha ?nce cerrahi giri?im yap?l?p yap?lmad???n?n oldu?unu bildiriyor. Prof. Dr. G?ven?, "??nk? daha ?nce giri?im yap?lm?? bir g???s bo?lu?u, kar?n bo?lu?unda yap???kl?klar olu?tu?undan o noktalara emniyetle giremezsiniz. Bunun yan?nda ?ok a??r kanamal? hastalar, yayg?n kanser hastalar?nda da laparoskopiyi kullanm?yoruz" diyor. Prof. Dr. Haluk G?ven?, laparoskopik cerrahinin ?ocuklardaki en yayg?n kullan?m alan?n?n inmemi? testis cerrahisi ve f?t?k ameliyatlar? oldu?unu s?yl?yor. ?OCUKLAR, A?RIYA DAHA DUYARLI. BU NEDENLE LAPAROSKOP?K CERRAH? ?OCUKLARDA DAHA B?Y?K ?NEM KAZANIYOR.

Laparoskopik Cerrahi